Een groene leefomgeving, dat willen we allemaal. Mits groen een aanvulling is op onze woonwensen. Want ook al is bekend dat groen goed is voor de gezondheid: sommige bewoners worden niet blij van schaduw op de zonnepanelen en te veel blad in de tuin. Wonen komt eerst, een aantrekkelijke, groene leefomgeving volgt daarna. De gemeente Laarbeek noemde dit spanningsveld al eerder het “gevecht om de schaarse ruimte”. Megaborn stelde voor deze gemeente een bomenplan voor woonwijk De Regt op, waarin we recht deden aan zowel woonwensen als de ruimte voor groen!
Overlast door groen
De Regt is een jaren ‘80 woonwijk in Beek en Donk, waar destijds veel aandacht is gegeven aan groen in de openbare ruimte. De woonwijk telt ruim 350 bomen en in iedere straat zijn de welbekende groenstroken met onderhoudsvrij groen terug te vinden. De boompjes van toen zijn uitgegroeid tot volwassen exemplaren, die te weinig ruimte boven en onder de grond hebben om gezond te blijven. Als gevolg daarvan ervaren bewoners overlast van wortelopdruk van verhardingen, wortels in tuinen en overlast van blad en luizenplak.
Ontwerp van de buitenruimte
De gemeente wil de wijk De Regt gezond houden voor de bewoners en de beplanting. Aan ons de vraag om een ontwerp van de buitenruimte te maken, waarin het bomenplan en de vervanging van een deel van de verharding wordt opgenomen. In dit ontwerp is klimaatadaptatie een belangrijk thema. Denk bijvoorbeeld aan het verminderen van verharding als eerste aanpak.
Ontwerpvariabelen GIS
In het ontwerp zijn met GIS drie variabelen inzichtelijk gemaakt, die bepalend zijn voor het behoud bestaande bomen:
- vitaliteit: hoe gezond zijn de bomen en wat is de prognose voor de komende jaren?
- erfgrens: hoe dicht staan de bomen op de erfgrens?
- hoogte: hoe hoog zijn de boomtoppen en welke invloed heeft dit op omliggende bebouwing?
Vervolgens is een ideeënkaart gemaakt met kansen voor vergroening van de wijk. Deze kansenkaart is tijdens een bewonersavond besproken, zodat bewoners ook hun visie konden delen op het nieuwe bomen- en verhardingsplan.
Bewustwording ontwerpkeuzes
Tijdens deze bewonersavond hebben we ook de consequenties van bepaalde keuzes in beeld gebracht. Wat gebeurt er als je kiest voor het kappen van alle bomen met een hoogte van meer dan 15 m? Dan zouden 57 bomen gekapt moeten worden. En hoeveel bomen sneuvelen als de afstand tot bebouwing minder dan 2 meter is? 67 bomen gaan dan voor de bijl. En als het gaat om vitaliteit, moeten 38 bomen binnen nu en 15 jaar gekapt worden. Het visueel inzichtelijk maken van consequenties in GIS maakt wensen en keuzes beter bespreekbaar. Om het effect nog beter zichtbaar te maken is een collage gemaakt van een straat met en zonder bomen.
Groener én aantrekkelijker
Het resultaat van het ontwerptraject is een bomen- en verhardingsplan, waarin per saldo 16 extra levensloopbestendige bomen worden aangeplant. Plantvakken worden opnieuw ingericht en waar mogelijk wordt verharding vervangen voor grasbetonstenen. Voor het plein in De Regt is een nieuw, groen ontwerp gemaakt, zodat deze locatie weer een aantrekkelijke ontmoetingsplek vormt in de wijk.
De komende maanden werkt Megaborn aan de uitwerking van het ontwerp in een bestek. We kijken uit naar het eindresultaat!